Siglir tar il cuntegn

Header

Purtret da la gruppa «The Mahotella Queens».
Legenda: The Mahotella Queens. REUTERS
cuntegn

Hits e semperverds africans Hits africans - quart'emna

13.07 fin ils 19.07.2015

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 13.07.2015
    ord RTR Audio dals 13.07.2015.
    laschar ir. Durada: 4 minutas 46 Secundas.

    13.07.2015 Mahotella Queens - Mbube - Sidafrika

    La chanzun «Mbube» è in bun exempel per la colonialisazioun musicala da l’Africa. Scritta oriund dal musicist sidafrican Solomon Linda, ed interpretada lungs onns da sia gruppa Evening Birds, è la melodia ida a spass per il mund enturn (per exempel er en versiuns da la Miriam Makeba) ed è ida a finir en il repertori da bleras folkbands europeicas ed americanas. Per exempel tar il Weavers da Pete Seeger, ch’han pront adoptà la chanzun ils onns 50 sco atgna cumposiziun sut il titel alternativ «Wimoweh». Hugo Peretti e Luigi Creatore, dus auturs-agents da New York, han lura engulà ed adaptà da lur vart la cumposiziun sut il titel «The Lion Sleeps Tonight» per la boygroup The Tokens anno 1961. La finala è la chanzun vegnida duvrada en il musical «The Lion King», senza resguardar ils dretgs dals iertavels da Solomon Linda. Pir suenter in process han quels survegnì las tantiemas legalas da la chanzun, l’onn 2004. «Mbube» vala oz sco LA chanzun africana.

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 14.07.2015
    ord RTR Audio dals 14.07.2015.
    laschar ir. Durada: 5 minutas 4 Secundas.

    14.07.2015 Touré Kunda - Fatou Yo - Senegal

    Touré Kunda è ina band da fragliuns oriunds da la Casamance, ina regiun senegalaisa. Ella exista gia dapi ils ultims onns setanta. Touré Kunda ha celebrà success surtut en Frantscha, nua ch’els eran sa chasads oriundamain. Era en il rest dal mund han els gì success, collavurond tranter auter cun ils Talking Heads ubain cun Santana sin ses famus album «Supernatural». Ils Tourés èn activists en dumondas socialas, demussan ina musicalitad enorm varianta e chantan en sis differentas linguas - Soninké, Wolof, Fula, Mandingo, Diola e Creol portugais. «Fatou Yo» è in toc cun tempra infantila, giu da lur album «Sili Beto» dal 1992.

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 15.07.2015
    ord RTR Audio dals 15.07.2015.
    laschar ir. Durada: 4 minutas 10 Secundas.

    15.07.2015 Ali Farka Touré – Bonde – Mali

    Ali Farka Touré è naschì ils 31 d’october 1939 a Kanau (Mali) e mort ils 7 da mars a 2006 en la chapitala Bamako. El vala sco in dals pli renumads musicists Africans. Il magazin da musica «Rolling Stone» numna el tranter ils megliers 100 ghitarrists dal mund. El ha sviluppà in sound tut agen sin la ghitarra electrica, in tun ch’ins numna magari er il blues da Mali. Cumenzà aveva Ali Farka sia carriera il 1970 sco tecnicher tiar Radio Mali. Tramettend sias registraziuns a Paris ha el retschavì in contract tar il label SonAfric, lez ha lura publitgà en tut set albums dad Ali Farka. Pli tard durant concerts en l’Europa ha el sveglià l’interess da la scena da world music. L’onn 1993 è Ali Farka Touré vegnì visità da ses collega american Ry Cooder ch’ha producì l’album communabel «Talking Timbuktu» - quest è daventà ina perla ed in megahit da la world music. Sias tantiemas investiva il musicist en sia farm d’agricultura.

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 16.07.2015
    ord RTR Audio dals 16.07.2015.
    laschar ir. Durada: 4 minutas 31 Secundas.

    16.07.2015 Youssou N'dour & Neneh Cherry – Senegal

    Naschì ils 01-10-1959 a Dakar. Youssou N'dour è chantadur, cumponist, producent, ed è er stà minister da cultura e tourismus dal Senegal, ed è tut en tut fitg engaschà en la politica (2012 ha el candidà sco president dal Senegal, ma è lura vegnì disqualifitgà). El vala sco in dals pli gronds stars musicals africans, avend gia cumenzà a sunar e chantar sco teenager en la famusa gruppa Star Band. Cun 20 onns ha el fundà la band Etoile de Dakar. El ha sviluppà in agen stil che vegn numnà Mbalax. Per l'Africa publitgescha Youssou musica pli cumplexa che per il rest dal mund. Grazia a sia stretga collavuraziun cun Peter Gabriel, ma er cun Bruce Springsteen, Paul Simon ed anc blers auters, ha il musicist senegales cuntanschì in renum mundial, cunfermà tras la participaziun a la turnea da l'Amnesty International dal 1988. Ses duett cun Neneh Cherry è in dals gronds hits euro-africans!

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 17.07.2015
    ord RTR Audio dals 17.07.2015.
    laschar ir. Durada: 5 minutas 14 Secundas.

    17.07.2015 Salif Keita - Sina - Mali

    Naschì ils 25 d’avust 1949 a Djoliba, Mali, para sco descendent da Sundiata Keita, il fundatur dal Mali. Betg essend in vair Griot – raquintader d'istorgias – n'avess el betg dastgà daventar chantadur. Sia famiglia e ses conturn han bandegià el er perquai ch'el è in albino. A Bamako è el daventà commember da la Super Rail Band, ina da las pli impurtantas gruppas dal pajais. 1970 è el fugì da Mali en la Costa d’Ivur ord motiv dad agitaziuns politicas. Per savair cuntanscher pli blers auditurs è el emigrà ils onns 80 a Paris. En tut ha Salif Keita publitgà da quai da 20 albums, integrond savens in instrumentari genuin african: kora, balafon, djembe. 1988 ha el prendì part al concert per Nelson Mandela al Wembley da Londra. Er ha el participà a l’album tribut a las chanzuns da Cole Porter. Dal reminent: Salif è era bab da la sportista d'atletica leva - Nantenin Keïta.

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 18.07.2015
    ord Semperverds dals 18.07.2015.
    laschar ir. Durada: 5 minutas 1 Secunda.

    18.07.2015 Khadja Nin – Sambolera Mayi Son - Burundi

    Naschida ils 27-06-1959 en il Burundi, sco figlia d’in diplomat. 1980 è ella emigrada en la Belgia per savair fugir da la guerra burgaisa en il Kongo. Ses emprim um è vegni assassina en la Belgia. Pli tard ha ella emprendì d’enconuscher in producent da musica che ha animà ella da scriver chanzuns. Ils onns 90 ha ella pudì lantschar sia carriera, cunfermada surtut tras ses terz album, che cuntegna la chanzun Sambolera Mayi Son. Il 1997 ha ella chantà en duet cun la Monserrat Caballé il megahit «Sailing». Furore ha ella er fatg cun ina reprisa africana dad ina chanzun da Stevie Wonder. Khadja Nin è maridada cun il ex-formel 1 currider Jacky Ickx. Ella viva en roda a Monaco ed a Ohain en Belgia. Plinavant è ella ambassadura d’UNICEF.

  • audio
    Hits e semperverds africans dals 19.07.2015
    ord Semperverds dals 19.07.2015.
    laschar ir. Durada: 6 minutas 6 Secundas.

    19.07.2015 Khaled - Aisha - Algeria

    Naschì ils 29 da favrer 1960 ad Oran, vala Khaled sco la gronda staila dal Raï maghrebin. Il Raï è in stil ch’è naschì ils onns 30 ad Oran e conturns or da la musica populara algeriana en mixtura cun influenzas europeicas; el è vegnì modernisà ed electrifitgà ils onns 80 tras undas da musica anglo-americana. Sia emprima registraziun ha Khaled fatg cun 14 onns, lura anc sut il num Cheb Khaled. «Cheb» è il titel che chantadurs da Raï survegnan. Bainbaud è el s’avanzà a la pli impurtanta vusch dal Maghreb, confermada tras enormas venditas da cassettas. Il 1986 è Khaled però emigrà en Frantscha ed uschia fugì da las imminentas crisas burgaisas en l’Algeria. En Frantscha ha il chantadur conquistà l’entir mund , il pli tard cun ses megahit «Aisha», in lament davart in’amur, cumponì dal collega franzos Jean-Jacques Goldman. Tranter auter ha el er lavurà cun il producent american Don Was.

Artitgels legids il pli savens