Refurma da l'AVS fiss approvada
Tar la refurma da l'AVS vai per duas fatschentas separadas ch'èn da votar. Sche ina vegn refusada, va l'entira refurma per stabilisar las finanzas da l'Assicuranza da vegls e survivents da l'aua giu. En ina vai per auzar la vegliadetgna da pensiun da las dunnas sco er per flexibilisar il mument da d'ir en pensiun per umens e dunnas e tar la segunda vai per auzar la taglia sin la plivalur. Sch'i fiss vegnì votà l'entschatta settember, avess la populaziun ditg cleramain Gea ad omaduas fatschentas da l'AVS 21. Il sustegn è però sa sminuì lev en cumparegliaziun cun l'emprima retschertga da l'entschatta auvst.
Total 59% dals Svizzers e da las Svizras avessan ditg Gea d'auzar la vegliadetgna da pensiun da las dunnas. 38% fissan stads encunter. Be 3% n'han anc fatg nagin'opiniun en chaussa.
Tar la taglia sin la plivalur che duai vegnir auzada per generar dapli entradas guarda quai ora fitg sumegliant. 63% da las Svizras ed ils Svizzers avessan approvà la fatschenta. 34% da la populaziun avess ditg Na.
Gronda differenza tranter umens e dunnas
La retschertga mussa dentant ina gronda discrepanza tranter las dunnas ed ils umens. Entant che 72% dals umens avessan vuschà cun in Gea, èn quai be 46% da las dunnas. Tar l'auzar la taglia sin plivalur è la differenza in zic pli pitschna (umens 70%, dunnas 56%).
Er mussa la retschertga grondas differenzas tranter la Svizra tudestga e la Svizra franzosa e taliana. En Svizra tudestga survegnan omaduas fatschentas pli u main tuttina bleras vuschs. En tuttas regiuns è il consentiment per las duas fatschentas sa sbassà. En la Svizra taliana è il trend d'acceptanza sa midà en in trend encunter. En la Svizra franzosa resti tar il trend sco suenter l'emprima retschertga, la cumpart Gea è dentant sa sminuida.
Malgrà il cler Gea han tar questas duas fatschentas actualmain ils arguments encunter ina gronda paisa. Qua vai per ils arguments che la refurma vegnia purtada or sin il dies da las dunnas e che la refurma saja malgista, perquai che tuts stoppian pajar dapli taglia sin la plivalur, ma las prestaziuns vegnian scursanidas. I resta tar ina acceptanza maioritara per las duas fatschentas. Las aspectativas dals votants e las votantas che la refurma a l’urna haja success è s'enfirmì. La garanzia da l'AVS senza reducziuns da las rentas ha per omadus projects ina gronda prioritad tar las decisiuns da votar.
Vart cunter l'iniziativa d'allevament intensiv crescha
L'entschatta settember avessan 52% dals participants e participantas a la retschertga ditg Na a l'iniziativa cunter l'allevament intensiv. L'avust eran quai anc 46%. L'iniziativa vul fixar en la Constituziun federala da tegnair animals da niz cun dignitad, tranter auter cun reglas per il plaz en stalla, l'access en il liber u la meztga. 47% vulan dir Gea.
55% da las persunas dumandadas èn da l'avis che la Svizra ha gia oz ina da las leschas per la protecziun dals animals las pli severas sin l’entir mund e ch’ella na sto perquai betg vegnir rinforzada. Quai è l'argument il pli impurtant sin la vart dals adversaris. Sin la vart dals aderents tiran ils arguments dal bainstar e la dignitad dals animals (47%) e l'argument per in'agricultura persistenta (44%).
Ord vista da la situaziun l'entschatta settember para er la maioritad dals chantuns dad esser in obstachel decisiv per l'iniziativa. Er qua mussa actualmain tut en direcziun d'in Na.
Blers anc indecis tar la taglia anticipada
L'entschatta settember avessan 47% vuschà per abolir parzialmain la taglia anticipada e 44% encunter. 9% dals participants e las participantas èn anc stadas indecis. Cun abolir parzialman la taglia anticipada (sin obligaziuns) vul il Cussegl federal en emprima lingia mantegnair attractiv la Svizra sco plazza economica. En blers auters pajais na datti numnadamain betg questa taglia.
Pir 60% dals participants han gia in'opiniun fixada davart la taglia anticipada. Uschia pudess l'opiniun anc vegnir influenzada pli fitg che tar tschellas trais fatschentas. Actualmain è l'opiniun influenzada ferm da las partidas politicas. Quai munta che votantas e votants suandan per gronda part a las parolas da la partida-mamma. Persunas affinas per la Partida socialdemocratica che ha prendì il referendum encunter questa midada, avessan refusà la fatschenta cun 74%. Aderents ed aderentas da la Partida liberaldemocratica svizra avessan approvà quella cun 79%.
Dasper la simpatia per las partidas èn las entradas per chasada er in factur per la decisiun: Pli autas che las entradas èn e pli blers che avessan approvà la fatschenta.
Sin in clic tut davart las votaziuns dals 25 da settember.
