Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Per tadlar: Problems cun in bulieu
Or da Actualitad dals 17.07.2023. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 4 minutas 14 Secundas.
cuntegn

Svizra Centrala Pli pauc kirsch pervia dal bulieu

En Svizra Centrala pateschan ils tschareschers da la malsogna dal «Schrotschuss». Schlettas novas per ils destillaturs.

Igl è in maletg pauc bel ch'ils tschareschers mussan questa stad en Svizra Centrala. La feglia è curclada cun tachels brins. Quels dattan lura davent ed uschia vesa la feglia ora sco sch'ella fiss vegnida tutgada da ballins or d'ina flinta. «Schrotschuss» vegn la malsogna perquai era numnada per tudestg.

Mo che nagin n'ha sajettà sin ils tschareschers. La culpa è in bulieu ch'infectescha la pumera, quest onn cunzunt ils tschareschers, declera Jimmy Mariéthoz, il directur da l'Uniun da pumicultura Svizra.

La primavaira, durant la fluriziun avain nus gì extrem bleras precipitaziuns e periodas pli lungas cura che la feglia è stada bletscha. Quai promova fitg ferm infecziuns tar ils tschareschers.
Autur: Jimmy Mariéthoz directur da l'Uniun da pumicultura Svizra

Mo betg mo la feglia è plain tachels, era las tschareschas èn pertutgadas e na pon perquai betg vegnir vendidas.

«Uschè extrem n’èsi anc mai stà!», di Gabriel Galliker-Etter. El è il mainafatschenta da la destillaria Etter a Zug, lunsch ora renumada per ses vinars da tschareschas, il kirsch. E quel vegn fatgs cun tschareschas da la regiun. Betg quellas grossas ed stgiras ch'ins cumpra en stizun, mabain las pitschnas pli cleras. Quellas hajan dapli zutger, declera Gabriel Galliker-Etter che maina la destillaria ch'i dat dapi passa 150 onns en quarta generaziun. Mo gist quellas tschareschas pitschnas manchian quest onn per gronda part.

Nus n’avain betg mo la malsogna dal «Schrotschuss». Era il mustgin da tschareschas fa quitads a nus. Ils ultims diesch onns è quai creschì e quai diminuescha la racolta.
Autur: Gabriel Galliker-Etter Mainafatschnta destilleria Etter Zug

Cler, fluctuaziuns haja adina puspè dà. En buns onns hajan els era schon pudì cumprar 300 tonnas tschareschas, en schlets èsi schon stà mo da quai da 20 tonnas. Star mal stettia el per ils prest 75 partenaris regiunals che stoppian quest onn per part scriver giu l'entira racolta pervia dal bulieu.

Far la massa na possian ils purs dentant betg il mument, declera Jimmy Mariéthoz da l'Uniun da pumicultura Svizra.

L’infecziun è schabegiada il matg. Il mument èsi impurtant da terminar spert la racolta per che las plantas possian sa revegnir.
Autur: Jimmy Mariéthoz directur da l'Uniun da pumicultura Svizra

Mo quant fitg pertutga la schletta racolta la destillaria Etter? Ston ils amis dal fondue da chaschiel forsa desister l'auter enviern dal charezzà vinars da tschareschas? Uschè dramatic na saja la situaziun betg, quietescha Gabriel Galliker-Etter. Il consument na vegni betg a sentir ch'i ha dà quest onn ina schletta racolta. Lur tschaler saja anc emplenids cun pulit vinars.

RTR Actualitad

Artitgels legids il pli savens