Siglir tar il cuntegn

Header

video
Purtret famiglia Vesti a Turitg
Or da Giuventetgna dals 01.10.2019.
laschar ir. Durada: 3 minutas 9 Secundas.
cuntegn

Purtret 5: Peter Vesti, Turitg «I manca la schientscha per ils problems da la diaspora»

Circa in terz da tut quels che discurran e chapeschan rumantsch vivan ordaifer l'uschenumnà «territori da tschep» rumantsch. La gronda part dad els vivan en la Bassa. Peter Vesti è in da quels. Ensemen cun sia partenaria emprova el da dar vinavant il rumantsch a ses dus uffants.

Dapi 12 onns vivan els a Turitg – Peter Vesti, ch'è da Glion, e sia partenaria Stephanie ch'è oriunda da Brugg en il chantun Argovia. Ensemen cun ils dus buobs Flurin e Bengiamin abiteschan els en in quartier ruassaivel amez la metropola.

Ses linguatg mamma saja, malgrà che sia partenaria na discurra betg rumantsch, fitg preschent tar els en famiglia, di Peter Vesti:

Nus avain decidì davent da l’entschatta da discurrer cun noss uffants rumantsch. E quai faschain nus dapi che Flurin è sin il mund.
Autur: Peter Vesti bab rumantsch a Turitg

Per ils dus buobs na saja quai nagin problem. Els chapeschian tut e midian tut natiral tranter tudestg e rumantsch. Anc domineschia il tudestg cleramain, ma betg il davos er grazia a la Canorta Rumantscha discurrian els adina pli savens rumantsch en famiglia.

audio
Mezdi: Ti ed jau en la diaspora – purtret da Peter Vesti
ord Actualitad dals 30.09.2019.
laschar ir. Durada: 3 minutas 13 Secundas.

Fundà canorta da lingua rumantscha

La Canorta Rumantscha stat fitg a cor a Peter Vesti. Avant trais onns ha el fundà quella ensemen cun intgins auters babs rumantschs. Mintgamai il glindesdi s'entaupan là da quai dad 11 uffants a giugar ensemen – e quai tut per rumantsch.

Gugent schlargiassan els la purschida sin plirs dis l'emna. La sfida gronda sajan dentant las finanzas. Er sche tut ils plazs sajan occupads, fetschian els davos giu. I manchia il sustegn, di Peter Vesti:

Nus n'avain nagin sustegn dal chantun Turitg, dal Grischun e da la Confederaziun atgnamain era betg. Nus essan sco sclaus da vegnir tar daners per che nus pudessan sviluppar vinavant quai ch’exista. Quai è in grond problem.
Autur: Peter Vesti bab rumantsch a Turitg

L'interess per ina Canorta Rumantscha fiss segir qua. Sche la canorta pudess porscher ses servetsch plirs dis ad emna na stuessan ils geniturs era betg manar lur uffants en differents lieus, tut fiss lura pli simpel, pli attractiv. Ed il rumantsch profitass segir era da quai, è Vesti persvas: «Quai dat il fil tar la patria.»

«Politica fa memia pauc per Rumantschs en la Bassa»

Qua stoppia la politica surpigliar dapli responsabladad e guardar da promover talas iniziativas sco lur canorta, pretenda Vesti:

Gidar da sviluppar vinavant las ideas e s’engaschar sin stgalim federal, per ch’ins survegn era meds finanzials.
Autur: Peter Vesti bab rumantsch a Turitg

Anc schabegia qua bler memia pauc, di l'um oriund da Glion. Ma el spera che la schientscha per ils quitads e basegns dals Rumantschs en la diaspora creschia il futur. Il rumantsch saja la fin finala dapli che mo pleds e grammatica. Il rumantsch saja part da la cultura svizra. E quella valia da preservar.

RR actualitad 12:10

Artitgels legids il pli savens