Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Certificat da famiglia era per rumantsch
Or da Actualitad dals 24.02.2020.
laschar ir. Durada: 3 minutas 33 Secundas.
cuntegn

Svizra Certificat da famiglia era per rumantsch

Cun la nova banca da datas per las infurmaziuns dal stadi civil vul la Confederaziun era porscher il certificat da famiglia cun expressiuns rumantschas.

Il certificat da famiglia. In document ch'ins survegn cura ch'ins marida e ch'ils blers sa regordan lura puspè cura che l’emprim uffant nascha. Lura vali numnadamain da purtar suenter il scriver, da nudar il num da l’uffant en quel.

E gist quai saja era la funcziun dal certificat, di Cora Graf, la scheffa da l’Uffizi federal per ils fatgs da stadi civil. El dettia scleriment davart las relaziuns entaifer la famiglia, davart ils uffants, ils nums, ils geniturs, ni era sch’i ha dà mortoris.

«I dat tscherts uffizis che dumondan il certificat, simplamain sco cumprova che quellas persunas tutgan tar questa famiglia. En tscherts lieus datti era reducziuns da pretschs per famiglias.»

Uffizial, ma betg impurtant

Igl è pia in scriver uffizial, in mussament. Dentant propi da gronda impurtanza na saja il certificat da famiglia ozendi betg. El na saja betg da cumparegliar cun ina carta d'identitad ni in passaport. I manchia gea era la foto per identifitgar la persuna. Viagiar cun il certificat da famiglia giaja perquai betg.

E quai saja era la raschun pertge ch'il certificat da famiglia na crodia betg sut la lescha federala da linguatgs, nua ch'i stat scrit che documents persunals, sco per exempel la carta d'identitad, stoppian vegnir edids en tut ils quatter linguatgs federals.

In'excepziun dettia dentant, conferma Cora Graf. L'attest d'origin, quai document ch'ins dovra sch'ins mida lieu d’abitar, quel datti era per rumantsch.

«La ponderaziun tar l’attest d’origin era che quel vegn deponì tar ina vischnanca e che quai po era esser ina vischnanca nua ch’i vegn discurrì rumantsch. Perquai han ins era cumpilà l’attest d’origin per rumantsch.»

Sistem actual a la limita

Atgnamain fissi pia nagina chaussa d'era adattar il certificat da famiglia cun ils pleds rumantschs. Vegnan gea omadus ord il medem register cun il num Infostar. Gist quai saja il problem, di Cora Graf. Il register dal stadi civil cuntegnia il mument infurmaziuns da passa 10 milliuns persunas e saja era fitg cumplex.

«En il register han ins era relaziuns ch’èn nudadas tranter conjugals ni era uffants. E quai fa l’entira chaussa pulit grev. Ultra da quai essan nus era in register che communitgescha era cun auters registers. E qua stuain nua adina guardar che tut quai funcziuna a moda armonica e che nus pudain vinavant barattar infurmaziuns.»

Cun il sistem nov era per rumantsch

Far midadas vid il register Infostar saja daventà pli e pli cumplitgà ils ultims onns. Perquai haja il Cussegl federal decidì da renunziar sin ulteriuras midadas e da lantschar in project per in sistem cumplettamain nov.

Per quest motiv na saja era betg pussaivel dad ussa integrar las expressiuns rumantschas per il certificat da famiglia. Da numerusas dumondas da la populaziun rumantscha sappia ella dentant ch'i dettia qua in cler giavisch e basegn per far quai pass.

«Nus essan en questa chaussa gia en discussiun cun las autoritads grischunas ed avain era empermess che nus vegnin ad integrar il rumantsch en il certificat da famiglia. Quai uschè prest ch’il sistem nov è pront.»

Spetgar anc quatter onns

Enfin cura ch'il nov sistem vegn a star a disposiziun e cun quai era il certificat da famiglia per rumantsch na pudeva Cora Graf betg dir. Ord l’administraziun federala era dentant d’udir che quai giaja anc enfin il 2024.

RTR actualitad 12:00

Artitgels legids il pli savens