En ils Stadis Unids duain armas vegnir cumbattidas cun armas. En Svizra duai dar ina nova lescha che duai procurar per dapli segirezza. Armas occupeschan dapertut, armas èn dapertut ed armas han differentas funcziuns. Differents aspects da las armas vegnan tematisads en il Mudac a Losanna.
Amez il fieu
Schuldads enturn ed enturn - i vegn tratg - dasper ins, sin ins, sin auters. Ins è entamez. Igl è plitost in pitschen local, mintga paraid mussa in film che tutga ensemen. I vegn tratg dad ina paraid a l’autra.
La curatura dal museum Mudac a Losanna, Susanne Hilpert Stuber, vul cuntanscher precis quest effect: ils visitaders duain davent da l’entschatta esser entamez. Ins duai far in agen purtret da las armas. Ins duai esser quel che tira, quel che vegn tutga. Ins duai vesair co che la mira sa mida.
L’arma ha sia funcziun. Dentant l’inimi sa mida tut tenor regiun ni cultura ed era las pussibilitads ni la fermezza da l’arma.
Per Susanne Hilpert Stuber èsi impurtant che mintgin po sa far sez in'opiniun davart l’arma.
Ed opiniuns datti bleras en l’exposiziun. Posiziuns exprimidas cun art - sculpturas fatgas or dad armas, sculpturas plitost criticas. U tarpuns fatgs or da patronas. Susanne Hilpert Studer di ch'il tarpun saja sco ina cartografia. Sch’ins giess en Siria a ramassar ils rests da las patronas pudess ins vesair danunder che la muniziun vegn. Dad identifitgar sin las patronas saja numnadamain adina il pajais.
Da vesair era fotografias da persunas, pèrs, famiglias che portan lur arma plain onur en stiva, en chombra u en cuschina.
Armas per uffants
Igl è ina fotografia che fa impressiun, ina fotografia che penda dasper in arma per uffants: Ina matta dad 8 onns cun in «tutu» rosa e lungs chavels blonds liads ensemen. Ella stat là, loscha, cun il mintun ensi e guarda da surengiu cun ses schluppet rosa. In schluppet ch'i dat er anc en blau ed è fatg pli pitschen e pli simpel da duvrar ed aposta fatg per uffants dad 4 enfin 11 onns.
c
Il schluppet ha jau perquai che jau hai tema da dinosauriers.
Igl è la medem' arma cun la quala in buob ha sajettà giu sia sora. En il museum ves'ins ina fotografia da la fossa.
Sentiments maschadads
Pleds, purtrets, sculpturas. In'exposiziun che fa impressiun, in'exposiziun che mussa co che ideologias emprovan da sa cumbatter. In'exposiziun che mussa sco ch'i dat or da flaivels ferms, or da ferms anc pli ferms. In'exposiziun nua che plaschair vi dad armas e miseria sa fruntan.
Bunamain nagliur auter n'èn cuntentientscha e cordoli, segirezza e privel uschè datiers co tar la tematica da las armas.
RR actualitad 12:00