Il chantun tira ina bilantscha positiva da la dumengia d'elecziuns. I saja bain stà ina sfida, il di suenter las elecziun è Walter Frizzoni, il manader dal biro electoral dentant cuntent:
Per l'emprima giada ha il suveran Grischun numnadamain elegì ses parlament cun il sistem da proporz dubel. Tge ch'ha er effectuà in grond dumber da candidatas e candidats – prest 500 – ed in nov modus per reparter ils sezs per il Cussegl grond. Il chantun è stà quel ch'ha gì la gronda lavur da calcular e lura reparter ils sezs. Cun il sistem da maiorz era la gronda part da la lavur tar las vischnancas.
Nagins incaps, cumplexitad però ina sfida
Las preperativas sajan stadas bunas ed en consequenza era la dumengia. In di suenter las elecziuns vesa Frizzoni alura era betg grond potenzial per far midadas. Il nivel saja stà fitg aut, accentuescha il routinier, cun sia experientscha da passa 30 onns. Forsa ch'ins possia anc declerar a la populaziun meglier co eleger, uschia ch'i dettia betg scumbigls tar ils cedels electorals. Bler dapli na possian ins però betg far ed a la fin sajan elecziuns insatge cumplex. La suletta schliaziun ch'el vesa propi per evitar questa problematica saja l'e-voting. Lez na vegn però betg pli a fatschentar el, ch'è stà durant decennis responsabel per las elecziuns e votaziuns dal chantun. La premiera per il Grischun, è numnadamain stada la derniera per Walter Frizzoni.
Gronda lavur per la citad da Cuira
A Cuira han las passa 26'000 persunas cun dretg da vuschar – cun il proporz dubel – ina fitg gronda schelta, sch'i va per occupar ses 21 sezs en il parlament grischun. 88 candidatas e candidats èn sa mess a disposiziun quest onn – tants sco nagliur auter. Quai ha procurà per novas sfidas ed oravant tut in toc dapli lavur per il team da dumbraziun. Perquai ha Cuira era survegnì ina lubientscha speziala, uschia ch'ils voluntaris e las voluntarias scoladas han gì temp durant l'entira emna passada da sa fatschentar da las massadas da cedels da votaziun. Mintga di èn els stads tranter 20 e 54 persunas ch'han dumbrà cedels.
Nov è era che las vuschs vegnan registradas a moda electronica. Quai cun agid d'ina nova software, ch'il chantun ha sviluppà per las elecziuns en il sistem da proporz.
Scumbigls e malchapientschas en vischnancas
En diversas vischnancas dal Grischun hai dà surpraisas tar las elecziuns. Uschia èn a Tavau bain idas 6700 vuschs a la candidata ed ils sis candidats uffizials. Ma prest 22% da las vuschs – circa 1500 cedels – han cumpiglià nums da persunas betg nominadas per la regenza.
Era a Grono datti in maletg sumegliant: Sin 900 cedels electorals eran nums uffizials, ma 200 cedels purtavan auters nums.
Sin dumonda dad RTR han il chanzlist da Tavau Michael Straub e la chanzlista da Grono Mascia Navoni confermà, ch’ins haja savens constatà, che bleras persunas hajan prendì la glista dals deputads dal cussegl grond, e scrit quels nums sin il cedel d’eleger da la regenza, nua ch’i na deva nagina glista dals nominads en la brev d’elecziun. La chanzlista ed il chanzlist èn da l’opiniun ch’i sa tracta tar blers cas da malchapientschas. Tenor els ha il chantun infurmà endretg.
