La vischnanca da Mustér ha montà dacurt ina tavla d’infurmaziun davart il reservat da guaud Soliva. Tenor il selvicultur da Mustér, Simon Cathomen, vul ins far attent sin quest reservat. «La glieud duai observar la natira dretg e sanester dal trutg» declera el. Tals reservats da guaud n’èn numnadamain betg martgads en il guaud sez.
Sco quai che Christian Buchli da l’Uffizi da guaud e responsabel per ils reservats en Surselva di, vegnia il pled «reservat» interpretà magari in pau negativ e collià cun scumonds. Mo quai na saja betg uschia. Ins na dastgia sulet betg tagliar ora laina u laschar pascular vatgas u animals manidels en quests reservats. Tut il rest saja lubì sco en ils auters guauds.
Crear spazi da viver
Cunquai ch’ils guauds na dastgan betg vegnir cultivads hajan quels era la pussaivladad da vegnir vegls. «Quai vul dir ch’i dat plantas mortas, plantas ch’èn crudadas e che smarscheschan. Quai è in grond spazi da viver per blers animals, plantas, mistgels e bulieus. Perquai vulan ins promover quests reservats» declera Christian Buchli vinavant. Las experientschas cun ils reservats existents mussian che quels hajan l’effect giavischà, numnadamain d’augmentar la diversitad da fauna e flora.
Reservats en Svizra
Vischnanca decida
A Mustér è il guaud en la regiun da Soliva vegnì definì sco reservat. Tenor Simon Cathomen sa tracta quai d’in guaud spezial. En quest guaud creschia il schember, ina planta che na saja betg uschè derasada. Ultra da quai na saja il guaud betg cuntanschibel cun vehichels e na vegnia era betg nizzegià. Mintga vischnanca po decider sezza sch’ella vul crear in reservat da guaud u betg. Ella surdat l’incumbensa al chantun da far in prestudi, e decida lura sch’ella vul la finala far in contract da 50 onns cun il chantun. Las vischnancas vegnan indemnisadas cun 20 francs per hectara ed onn. Tar la vischnanca da Mustér che ha in reservat da radund 50 hectaras dat quai la finala var 1'000 francs per onn.
Ulteriurs reservats
En Surselva datti fin ussa 11 reservats. Quels cumpiglian var 3,7% dal guaud. La finamira è d’avair 5% dal guaud en reservats e perquai sajan ulteriurs reservats en planisaziun en Surselva, declera Christian Buchli.
RR actualitad 08:00