Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Quai è capità – ina survista dals eveniments
Or da Actualitad dals 23.08.2022.
laschar ir. Durada: 4 minutas 25 Secundas.
cuntegn

Oz avant 5 onns Quai è capità ils 23 d’avust 2017 a Bondo

L'avust 2017 è la vita da la populaziun da Bondo sa midada dal tuttafatg. Suenter ch'ina emprima bova è vegnida a val fin en il vitg da Bondo èn abitantas ed abitants vegnids evacuads.

    La damaun da la mesemna vers la fin d'avust 2017 crodan radund trais milliuns meters cubics crappa sur Bondo en Val Bregaglia e silsuenter va ina bova a val. La populaziun vegn avertida ad uras d'in sistem d'alarm ed il vitg da Bondo vegn evacuà. La via principala tranter Castasegna e Stampa vegn serrada. Er las duas chamonas da CAS Sciora e Sasc Furä vegnan evacuadas. Pliras persunas sajan sparidas, communitgescha la Polizia chantunala il di suenter.

audio
Ord l'archiv: live da Bondo, ils 23 d'avust 2017
ord Actualitad dals 23.08.2017.
laschar ir. Durada: 6 minutas 37 Secundas.
video
Gronda bova a Bondo
Or da Telesguard dals 23.08.2017.
laschar ir. Durada: 2 minutas 10 Secundas.

Ils 25 d'avust 2017, dus dis suenter l'emprima bova, vegn ina ulteriura bova a val. Questa segunda bova destruescha cumplettamain la resgia dal vitg. Precis la zona cotschna ch'era vegnida definida sco malsegira è pertutgada. Pir mez october po lura la gronda part da la populaziun da Bondo turnar a chasa.

video
Turnar en etappas
Or da Actualitad dals 05.10.2017.
laschar ir. Durada: 3 minutas 2 Secundas.

Il temp suenter las bovas è marcà da temas ed intschertezza. Forzas da salvament tschertgan otg viandantas e viandants. Cun mintga di che passa vegn era la speranza da chattar els vivs pli pitschna. Il vitg vegn partì en differentas zonas da privel.

Las dimensiuns da la bova

  • 3'000'000 meters cubics crappa e glera
  • evacuaziun da Bondo
  • persunas sparidas
  • via principala serrada
  • bajetgs donnegiads

Suenter ulteriuras bovas sur ed enturn Bondo, chaschunadas da la plievgia ferma in'emna suenter l'emprima bova, cumenza la Chadaina da Fortuna a rimnar donaziuns per la vischnanca. Il corp d'agid da l'armada svizra endrizza in nov access al vitg cun montar ina nova punt. Er uschiglio è la solidaritad cun la vischnanca Bregaglia gronda.

Ils mais ed onns suenter vegnan investids milliuns francs per reconstruir e proteger Bondo. Quels daners vegnan da Confederaziun, chantun e vischnanca.

Cumbinaziun rara d'eveniments da la natira

  • schelira permanenta che lieua ed aua en sfessas da grip
  • grip sballuna e croda sin glatscher che lieua medemamain
  • bova cun glera vegn en moviment e va a val

La crudada da crappa al Piz Cengalo e la bova ch'è ida a val fin a Bondo l'avust 2017 èn stads plirs eveniments da natira ch'i dat darar en questa cumbinaziun. La pressiun dad aua e glatsch hajan chaschunà la crudada, concluda ina gruppa d'experts en lur analisa. Il grip ch'è sballunà sin il glatscher ha sfratgà e laschà luar il glatsch aifer secundas. Silsuenter è la bova cun glera e lozza vegnida en moviment ed ida tras la Val Bondasca fin giu enten la val.

Bova gronda gia il 2012

Al Piz Cengalo hai gia dà il 2012 ina bova da decenni. Fin a 4 milliuns meters cubics material èn crudads a val (il volumen da radund 4'000 chasas d'ina famiglia). Lura è il material restà entadim la Val Bondasca. In batschigl ch'è vegnì construì per ramassar tut la crappa che croda ha gia surpassà il livel critic.

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens