RTR: Maurus Blumenhal, interprendiders e directuras en Grischun pajan actualmain bler per lur forz’electrica. Er sche quai tuna ussa forsa in pau cinic han els fin ussa simplamain pajà memia pauc? Era l’energia memia favuraivla?
Maurus Blumenthal: Tscherts han segir profità da pretschs bass. Ma la situaziun è fitg diversa. Fin ussa han las interpresas pajà tranter 10 e 20 raps sin il martgà liber. E persunas privatas tranter 20 e 30 raps. Sch'il pretsch per interpresas s'augmenta ussa sin 50 raps, è quai supportabel per las interpresas. In augment sur 50 raps u perfin sur in franc è dentant bler memia bler.
Che duai succeder per ch’ils pretschs d’energia daventan puspè supportabels en avegnir per il scrinari da Müstair u per la pasternera si Mustér?
Nus stuain producir dapli electricitad! Noss problem è che nus vulain partir da las energias fossilas e duvrain dapli electricitad per ils stgaudaments, per autos electrics e per la digitalisaziun. Il quint è simpel, sche nus duvrain dapli electricitad, duain nus producir dapli.
I dat er cloms d’agid da quels e quellas che pretendan sustegn finanzial dal maun public. Vus schais che quai na vegnia betg duva, laschais vus pender a voss commembers?
Nus schain che sustegn finanzial na po betg esser la soluziun. Nus stuain studegiar tge ch'ins sto midar vi da noss sistem dal martgà d'energia. Ma simplamain stizzar il fieu cun subvenziuns na porta nagut, i vegn numnadamain adina puspè a dar fluctuaziuns da pretsch sin il martgà d'electricitad durant ils proxims onns e lura na pon ins betg simplamain stizzar in fieu mintga dus fin trais onns cun daners dal man public.
Ma ha cun quai il model dal martgà liber fatg naufragi? Sto il stadi puspè surpigliar las mastrinas.
D'ina vart n'essan nus betg propi en in martgà fitg liber, da l'autra vart na funcziuna el en la situaziun actuala sco i para betg. Ins sto perquai tschentar la dumonda, pertge ch'el na funcziuna betg. I dovra forsa adattaziuns. Sut tschertas cundiziuns stuessan las interpresas en l'avegnir pudair midar dal martgà liber enavos en il martgà regulà. Uschia cuntanschess ins ina tscherta dinamica. Quella è necessaria per ch’il martgà gira.
