Tar tscherts fenomens saja mo in singul pled emprestà d'in autra lingua. «Per exempel in pled tudestg en in SMS ladin», declera Annetta Zini. «Lura po quai esser ch'i sa tracta d'ina frasa fitg speziala cun construcziuns mez rumantschas e mez tudestgas.»
Tranteren dettia quai er pleds ch'èn gia tut normals sco «Hallo» , «super» u «cool». Mintgatant haja ella dentant era chattà chaussas divertentas u in pau pli spezialas.
Il «Schleimerun» che fa «il torkeln»
Tar las expressiuns ch'èn emprestadas e sajan mez rumantschas e mez tudestgas u er englaisas haja ella chattà tschertas expressiuns fitg divertentas, uschia Zini.
«Ina è per exempel il «giodaholic» che sa cumpona dal «giudair» en rumantsch ed il «holic» ch'è enconuschent ord l'englais, sco per exempel dal «workaholic».» Uschia sajan quests dus pleds vegnids cumbinads tar in nov plaid che stettia per insatgi che giaudia savens.«In auter exempel è stà «far il torkeln». Quai stat per ir a pe undegiond.» La cumbinaziun da «far» cun «il» ed in infinitv saja in'expressiun che vegnia duvrada frequentamain en il rumantsch, spezialmain dals giuvenils.
«Schleimerun» saja er in pled ch'ella haja chattà. «Schleimer» saja emprestà dal tudestg e cun il «-un» vegnia anc agiunta ina part rumantscha, in uschenumnà augmentativum. Ils SMS che Zini ha savì analisar derivan dal project internaziunal «sms4science». En differents pajais - tranter auter er en Svizra - èn vegnids rimnads SMS per la scienza, tranter auter er en ils differents idioms rumantschs.
RR Actualitad 06:00