Prest dus mais essan nus ussa davent da chasa, davent da noss amis e da lieus enconuschents. Tut quai manca a nus e nus faschain bler quitads. Nus savain ch’i vegn trasor sajettà e bumbardà a Charkiv. Las sirenas ed explosiuns èn ina realitad sgarschaivla per tut quels ch’èn restads là.
Jau vuless anc ina giada engraziar a tut quels che gidan ils Ucranais en quests grevs temps. Els n’eran betg preparads dad anc ina giada stuair entschaiver insanua da nov lur vita. Quai vegnin nus era a stuair far. Ma il mument vivain nus en la memoria dal passà e pensain cun tema vi da l’avegnir – u che nus empruvain simplamain da betg patratgar vidlonder. Perquai che intschertezza e malsegirtad chaschunan panica. Nus vivain per il preschent – per oz. Plaun a plaun è il saun giudizi puspè turnà, nus n’avain betg pli gì d’avair tema da ramurs e caneras. En Svizra essan nus vegnids retschavids cun bratscha averta. Natiralmain è quai il merit da mes ami Franz Dosch, ch’i va uschè bain cun nus. El gida a nus en nossas lavurs cun instituziuns ed autoritads, el è ì cun nus cun ses auto privat tar ils differents uffizis federals e chantunals ed è adina stà a disposiziun, sche nus avevan dumondas. Adina ha el tractà nus cun amur e premura e sustegnì nus cun tut.
El è in um cun in cor dad aur.
Jau sun stada fitg inspirada ed interessada da la Svizra. Perquai emprend jau uss tudestg ed emprov da discurrer perfin in zic rumantsch. Igl è ina gronda schanza da viver en ina tala regiun speziala, nua ch’in linguatg unic ed exclusiv vegn discurrì. Sper il linguatg m’interessesch jau era per l’istorgia e las tradiziuns da quest pajais ch’è fascinant en sia bellezza e diversitad. Jau hai gugent cuntradas che sa midan tut tenor regiun, aura e stagiun.
Franz ha fatg enconuschent nus cun grondius umans. Nus avain visità Clara che ha in museum da poppas a Surava. Nus avain giudì la visita en il museum ed avain discurrì cun ses um. Il museum è singular, qua sent’ins emoziuns spezialas, sco sch’ins fiss puspè turnà en l’atgna uffanza. Clara ha raquintà las istorgias da ses exponats. Igl è in lieu fitg interessant.
Ils Svizzers han gugent lur pajais, vivan las tradiziuns e mantegnan l’apparientscha oriunda dals bajetgs. Nus avain emprendì insatge da la tecnica da far paun. Las duas soras Dolores e Gabriella han gì plaschair da mussar a nus co ch’ellas fan paun en in vegl furnel en il vitg da Salouf. Ellas han fatg 60 pauns enina! Quai è ina lavuruna.
Nus avain dastgà sagiar ed igl è stà delizius!
Nus emprendain d’enconuscher la vita da purs, quant fitg ch’els lavuran e quant gugent ch’els fan quai ch’els fan. Quai merita respect! Mia famiglia ed jau vulessan engraziar a bleras persunas per lur ospitalitad. Quai èn noss vischins, il pur, noss grondius amis Teresa e Hans, Daniel e Sofia e lur figls, e blers auters. Els han demussà gronda chapientscha per noss problems ed han sustegnì nus en noss pli grevs muments.
Grazia a Franz avain nus fatg enconuschientscha cun la cuschina svizra ed emprendì d’enconuscher blers recepts interessants. Noss ami è sa mussà sco grondius cuschinier! E sch’el envida la fin d’emna il gril, lura merita el in cumpliment spezial.
Questa primavaira avain nus realisà che chaussas materialas na valan nagut. Il pli impurtant èn pasch e buns umans. La guerra ha laschà enavos blera dolur en mes cor, ma ils umans en Svizra gidan nus tras quests grevs muments e sustegnan nus. Ils umans qua èn grondius, amicabels ed amiaivels. Jau sper da pudair vegnir la proxima giada sco turista en quest pajais mirveglius. Ed jau vegn puspè ad admirar la cuntrada magnifica, a giudair la cuschina naziunala, far amicizia cun umans e vegnir a savair anc dapli da la cultura. Jau engraziel a Vus per tut!
L’Ucrainaisa Elina Babkina è fugida ils 5 da mars 2022 or da sia citad natala Charkiv. Dapi dus mais viva ella ensemen cun sia mamma e sia tatta a Tinizong. En ina seria da tschintg «Diaris dad in’Ucrainaisa» raquinta Elina Babkina da sia fugia e da sia vita da las davosas emnas.
