L'onn passà èn naschids en Grischun almain 30 pitschens en ils trieps da lufs. Quai tar ils trieps dal Ringelspitz, Valgronda, Beverin, Stagias e Muchetta. Nagins novs lufs hai dà tar il triep dal Calanda, quai sco gia l'onn avant.
Mesadad dals pitschens mora
Morts èn l'onn passà 17 lufs tar accidents da via u sin ils binaris. En il rapport stat ch'i saja da parter dal fatg ch'i dettia ils proxims onns anc dapli lufs en Grischun. Quai malgrà l'auta rata da mortoris dals pitschens da radund 50% durant l'emprim onn da vita. Ils lufs populeschian adina dapli regiuns. Spezial saja qua quant ferm ch'ils territoris dal Ringelspitz e dal triep da Valgronda sa cruschian.
Dapli observaziuns da lufs
Ch'ils trieps sa repartian pli ferm, saja er da vesair vi dal dumber d'observaziuns da lufs. L'onn 2019 hajan ins nudà 711 observaziuns da lufs che l'Uffizi da chatscha ed il Parc Naziunal hajan examinà. L'onn passà èn quai stadas 2'762 observaziuns.
Cun in dumber pli aut da lufs haja er dà dapli animals datiers dals vitgs ed er dapli animals da niz sajan vegnids stgarpads. Per puspè spaventar ils lufs per ch'i tegnian distanza e per vesair las rutas, ha la mamma dal triep da Valgronda survegnì in emettur da GPS ed er il mastgel dal triep da Stagias.
Triep dal Beverin problematic
S'augmentads ferm èn ils stgarps d'animals da niz. Uschia èn 50 animals vegnids stgarpads gia la primavaira (l'onn avant nagins) e fin la fin da l'onn èn vegnids stgarpads total 257 animals (l'onn avant 127). Per l'emprima giada èn er vegnids stgarpads in vadè ed in asen. Plinavant èn nov vadels vegnids duvrads dals lufs. Numerus animals èn vegnids stgarpads dal triep dal Beverin, fertant ch'il triep da Muchetta è stà fitg ruassaivel.