Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Scienza Premi Nobel da medischina per David Julius e Ardem Patapoutian

Il Premi Nobel da medischina va quest onn als dus biologs moleculars David Julius ed Ardem Patapoutian. Quai ha communitgà l'institut Karolinska a Stockholm en Svezia.

Els vegnan onurads per lur scuvertas da recepturs da temperatura e da contact en il corp. Il savair vegnia duvrà per pudair tractar intginas malsognas, tranter auter dolurs cronicas, hai gì num.

L'American David Julius ha nizzegià capsaicin, la colliaziun ord chilis che fa lez picants, per identifitgar in receptur per chalira. Il medem receptur, TRPV1, è era participà tar inflammaziuns. Julius e Patapoutian han independentamain era anflà in receptur che reagescha sin fradaglia, cun il num TRPM8. Cun la savida sur da quels recepturs, e blers ulteriurs ch'èn vegnì anflads dapi lura, pon ins svilupar novs meds cunter la dolur.

Ardem Pataputian, burgais american-libanais, ha scuvert ina nova classa da recepturs che reageschan sin impuls mecanics ed tramettan signals electrics. Ils recepturs Piezo1 e Piezo2 èn partizipads vid differents process interns dal corp, sco per exempel la respiraziun u la pressiun dal sang. Il receptur Piezo2 è era central per la uschenumnada «propriozepziun». Atras quest receptur sa il corp nua che sias parts èn. El pussibilitescha per exempel ch'ins po tutgar il agen nas cun il det er sch'ils egls èn serrads.

Il premi da medischina è dotà cun in milliun francs. El vegn surdà dapi il 1901.

RTR novitads 12:00

Artitgels legids il pli savens