Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Uorsin Schellen-Ursli Tgi era Selina Chönz?

Cun l’«Uorsin» ha Selina Chönz scrit il cudesch d’uffants il pli famus en rumantsch ch’è vegnì translatà en numerusas linguas ed è enconuschent bunamain sin tut il mund.

Selina Chönz, naschida ils 4 d’avust 1910 a Samedan (famiglia Meyer-Ronzi) ed ha frequentà la scolaziun sco mussadra a Berna. Suenter plis segiurns linguistics en Svizra romanda, Engalterra ed Italia ha ella lura chattà sia emprima plazza da lavur a Zuoz (Engiadin’Ota). Curt suenter è ella vegnida elegida sco magistra per mussadras a Turitg ed ha durant quel temp lura gì l’idea da scriver sezza in cudesch per uffants.

L’onn 1939 è ella sa maridada cun l’architect Iachen Ulrich Könz (1899-1980) ed ha gì, sper ils quatter uffants che ses um aveva purtà en la lètg, il figl communabel Steivan Liun Könz (1940-1998). Cun el ha ella però gì durant tut sia vita ina relaziun plitost desastrusa.

  • 1940: La chastlauna
  • 1943: Il purtret da l’antenat
  • 1950: La scuvierta da l’orma
  • 1945: Uorsin
  • 1952: Flurina
  • 1957: La naivera

Per diversas da sias ovras èsi reussì a Selina Chönz da persvader Alois Carigiet da far las illustraziuns. Tranter il 1940 fin 1945 è el perquai stà pliras giadas a Guarda. Mintgamai durant dus mais ha el vivì en la chasa dals Chönzs per far ses maletgs da l’«Uorsin». Sco model per la chasa da l’«Uorsin» ha servì la chasa vischina, nr. 51.

Chasa nr. 51 a Guarda.
Legenda: Chasa nr. 51 a Guarda. Keystone

L’impurtanza linguistica steva ad ella a cor, uschia ha ella per exempel remplazzà il «K» tudestg da «Könz» cun il «Ch» e sa numnava «Chönz». Enfin il 1981 ha ella vivì cun sia famiglia a Guarda. Suenter ha ella suffrì da la malsogna da demenza ed è morta ils 17 favrer 2000 a Samedan.

Artitgels legids il pli savens