Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Purtret Gion Balzer Casanova

Gion Balzer Casanova vala sco promotur activ da la vita culturala – quai oravant tut er en il sectur musica.

Gion Balzer Casanova è naschì 1938, è creschì si a Sursaissa ed a Rueun e viva a Laax. Oz è el burgais d'onur da Laax. Sper sia professiun da magister è el stà in promotur activ da la vita culturala sco era da talents – quai en il sectur musica. Gion Balzer Casanova ha dirigì divers chors ed ha cumponì in dumber remartgabel da chanzuns popularas. «La sera sper il lag» per exempel è daventà in veritabel «classicher» en il repertori da las chanzuns rumantschas.

L'autodidact

Per cumponer ina chanzun stoppia el avair il sentiment ch’el veglia puspè far insatge, di l’anteriur scolast da Laax. Alura haja el tuns e suns che van per il chau enturn, e vid quels lavuria el, surtut sch’el chattia ina melodia che plascha. Forsa dettia quai la finala insatge, uschiglio resti en truclet. Per pudair scriver ina buna chanzun dovria el in bun text. Quai na saja betg ina lavur spontana, el saja er autodidact.

Il success cun «La sera sper il lag»

Gion Balzer Casanova di ch'el haja cumponì passa 100 ovras. Enconuschent è el vegnì cun «La sera sper il lag» tenor in text dal poet da Laax Flurin Camathias. Questa chanzun ha el cumponì cura ch’el deva scola a Laax, el craja che quai saja stà 1969 ubain 1970.

Ses rom preferì en scola era la musica. El chantava quasi mintga di cun sias scolaras e ses scolars. Pir pli tard ha el alura adattà «La sera sper il lag» per il chor maschadà da Laax. 2009 ha questa chanzun gudagnà la concurrenza «La chanzun rumantscha» da RTR. Oz vegn sia chanzun chantada en l'entir mund.

Quella na saja dentant betg sia chanzun la pli bella, di il cumponist. I saja sco en ina famiglia, ins na prefereschia in figl ubain ina figlia. Ins haja gugent tuts, e perquai sajan las autras chanzuns per el er uschè custaivlas sco «La sera sper il lag».

Dirigentas e dirigents stiman il cumponist

Peter Appenzeller ch'è tranter auter dirigent dal chor Cantaurora chatta mo pleds positivs per il cumponist sursilvan. El tutgia cun sia musica directamain l'olma ed il cor. E la musica flueschia sco il Rain da la Surselva giu. Quai saja forsa er in zic il motiv per il success da sias cumposiziuns. Dentant betg be tge che pertutgia las emoziuns haja Gion Balzer Casanova in stil tut spezial, mabain er puncto la tecnica. El haja in tut agen stil da cumponer las vuschs dad alt e tenor, tut auter che auters cumponists. El dettia propi vita a quellas duas vuschs che giajan uschiglio savens in zic sut. Abstrahà da quai saja Gion Balzer Casanova in bun ami ed er ina persuna fitg modesta.

El ha in tut agen stil da cumponer las vuschs dad alt e tenor, tut auter che auters cumponists.
Autur: Peter Appenzeller Dirigent

Quai di er la dirigenta Rilana Cadruvi, che dirigia tranter auter il Chor d'uffants Surselva. Ella enconuschia fitg bain Gion Balzer Casanova e manegia er ch'el saja fitg modest. El tramettia lura ad ella chanzuns per laschar tadlar e lura telefoneschia el e dumondia, sch'ins possia insumma chantar la chanzun e sch'ella saja buna. E la finala sajan gea lura tut sias chanzuns bellas, cun melodias ch'ins possia chantar fitg tgunsch. Rilana Cadruvi va schizunt anc pli lunsch, las chanzuns da Gion Balzer Casanova fetschian ch'ella sa sentia propi a chasa. Uschè bain plaschan ellas a la dirigenta sursilvana.

Gion Balzer Casanova en emissiuns da radio

Artg musical:

audio
Gion Balzer Casanova – per ses 80avel
ord Artg musical dals 26.08.2018. Maletg: MAD
laschar ir. Durada: 59 minutas 35 Secundas.

Noss chors:

audio
A Gion Balzer Casanova sin il 85avel
ord Noss chors dals 22.08.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 1 minuta.

RTR artg musical/ noss chors

Artitgels legids il pli savens