Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Purtret Giusep Tschuor

Il clavazin era ses emprim instrument, grond plaschair ha el dentant gì cun sunar orgla.

Giusep Tschuor è naschì ils 10 da fanadur 1940 sco segund giuven dals sis uffants da la famiglia Paul e Gialetta Tschuor-Cavelti da Sagogn. Ses bab era magister primar ed era l'emprim magister da clavazin dal figl Giusep. Sia mamma era magistra da lavurs manilas e postenenta. Pli tard ha Giusep survegnì instrucziun da clavazin tar ina mungia a Glion. Suenter la scola populara ha el frequentà il seminari da scolasts a Cuira. Là era Benedetg Dolf ses grond promotur.

Suenter il seminari ha il giuven magister dà en total 10 onns scola primara (Schluein, Dübendorf, Schaffusa e Thayingen). Il 1964 ha el maridà sia dunna Anna e fundà ina famiglia. Accumpagnant a sia professiun ha el studegià musica. Cunquai ch'el ha durant il di dà scola ha el stuì sa deditgar al studi mintgamai las sairas. Latiers ha el er stuì excercitar clavazin. Savens hajan ils trais uffants (duas figlias ed in figl) chantà vitiers.

audio
Silvia Tschuor:"Las fermas regurdientschas èn ils concerts da mes bab."
ord Artg musical dals 01.09.2022. Maletg: MAD
laschar ir. Durada: 7 minutas 20 Secundas.

Cun ses studi da musica terminà cun success en satg ha Giusep Tschuor survegnì il 1976 ina plazza al seminari da magisters a Turitg. Là ha el instruì passa 20 onns didactica da musica e musica da chors. Cun 60 onns ha el anc ina giada vulì far insatge nov. El è s'inscrit per ina scolaziun supplementara en musica da jazz, pop e rock.

Musicist, dirigent e cumponist

Durant sia vita ha Giusep Tschuor numerus concerts da benefizi, ha dà massa concerts d'orgla e collavurà en nundumbraivels concerts cun chors e musicists. El sez ha dirigì il chor da giuventetgna N.U.S. da Sagogn e conturn, il chor baselgia Son Martin da Effretikon, il chor Herz-Jesu ad Oerlikon u il Chor viril rumantsch da Turitg.

Daventà organist a Londra

Durant in segiurn da quatter mais ha Giusep Tschuor vivì a Londra. Quai saja stà unic, ha el ditg en in'intervista. Mintgadi haja el pudì visitar plirs concerts. Là haja el udì uschè blers buns organists ch'el haja intensivà d'exceritar l'orgla, conferma sia figlia veglia Silvia.

A Londra sun jau ma svilupà dal pianist a l'organist
Autur: Giusep Tschuor musicist

Er aunc cun passa 80 onns è el adina stà a disposiziun sco organist per sunar a servetschs divins, funerals ed autras festas da baselgia e quai betg mo en ses vitg nativ Sagogn. Er las ideas per cumponer n'han betg mancà.

Musicist per Ecuador

Suenter ses pensiunament ha Giusep Tschuor vulì ir en ina citad dal tut estra, dentant betg sco turist. El ha vesì in inserat nua ch'i vegneva tschertgà musicists per Ecuador. Uschia è il magister da musica viagià per plirs mais a Quito, tar ina famiglia indigena. Per sia famiglia era quai ina decisiun surprendenta, perquai ch'el è durant sia vita mai ira uschè lunsch davent. El è però turnà cun bleras impressiuns ed experientschas. Vitiers ha el emprendì detg bain il spagnol.

Sagogn

Giusep Tschuor ha mantegnì in stretg contact cun Sagogn ed ha passentà ensemen cun sia famiglia regularmain las vacanzas en ses vitg. Per la festa districtuala da chant il 1994 a Sagogn ha Giusep Tschuor per exempel scrit la cantata festiva «Bials ei il mund» cun il text da Gion Martin Pelican ch'è stà blers onns plevon da Sagogn.

Per sias cumposiziuns ha el savens prendì poesias da Gion Cadieli, il poet e spiritual dal medem vitg. Lez ha tranter auter era fatg diversas poesias da tscherts lieus dal vitg. Ord questas poesias ha Giusep Tschuor creà la «Cantada da Sagogn» (las parts: Uvertura / Plaun Pigniel / Alpsu / Tschaghera tochen o Val Casti / Vitg dadens e Vitg dado / En tut ils encardens / Vilada e Pezza da Miezgi / Sutprei) che RTR ha registrà l'onn 2002. Instrumentalistas ed instrumentalists da l'Uniun da musica Sagogn, in chor maschadà ad hoc da Sagogn sco era numerus uffants da Sagogn han chantà e sunà.

Acla Runclavuns

Da ses sir ha Giusep Tschuor pudì surpigliar l'acla sur il vitg da Trun. Quai era per Giusep ses refugi nua ch'el ha pudì far autras lavurs che sunar u cumponer. Là ha el lavurà cun ses mauns, pinà plantas, fatg ora laina, arà, mess e raccoltà tartuffels. Malgrà la lavur corporala per mantegnair l'acla ha el giudì ed er survegnì novas inspiraziuns per cumposiziuns. Mintgatant ha el er sunà la tiba e savens han el e sia dunna envidà uffants, biadis, amias ed amis en l'acla Runclavuns. En quest lieu è el mort ils 19 d'avrigl 2022.

Sia musica, sias chanzuns e ses tuns d'orgla vegnan a restar en buna memoria.

Giusep Tschuor en emissiuns da RTR:

audio
En memoria da Giusep Tschuor
ord Artg musical dals 18.09.2022. Maletg: MAD
laschar ir. Durada: 1 minuta 2 Secundas.

Artg musical 14:00

Artitgels legids il pli savens