Chanzuns enconuschentas èn art e divertiment, han però er influenza e pussanza. E cler ch’ellas vegnan er duvradas gugent per scopos politics e propaganda electorala. En ils Stadis Unids ha quai ina lunga tradiziun. Gia en il 19avel tschientaner datti candidats che tschernan ina chanzun per sustegnair lur campagna electorala. E quella cun in slogan marcant ed ina bella melodia, cuntanscha er la glieud che na sa betg leger. Er ils ultims decennis han candidats fatg diever da chanzuns en lur cumbat electoral.
Don’t Stop – Born in the U.S.A. – This Land is Your Land
In bel exempel è la chanzun «Don't Stop Thinking About Tomorrow», da Fleetwood Mac che Bill Clinton ha duvrà il 1992 en ses cumbat. Ina chanzun cun in messadi positiv ch’era in hit la fin dals onns 70. Quella melodia ch’era anc en las ureglias ha mobilisà bleras giuvnas e giuvens da lez temp.
«I Won't Back Down» da Tom Petty
Er George W. Bush aveva tschernì ina chanzun enconuschenta per sia campagna il 2000, cura ch'el è vegnì elegì: «I Won't Back Down» da Tom Petty. Quel n’era dentant betg perencletg ed ha empruvà da scumandar quai.
«Signed, Sealed, Delivered» da Stevie Wonder
Barack Obama ha tschernì il 2008 quest classicher da soul da Stevie Wonder e la chanzun l’ha accumpagnà durant sia campagna sco empermischun: segnà, confermà e furnì. In messadi er a votantas e votants afro-americans.
«Born in the U.S.A.» da Bruce Springsteen
Mintgatant datti er malchapientschas cun la tscherna da chanzuns per campagnas electoralas. L’equipa da Ronald Reagan avess lavurà gugent cun il titel «Born in the U.S.A.», ina chanzun perfetga sin la prima egliada. Springsteen n’ha però betg dà il permiss. En sia chanzun cun critica sociala raquinta el er dad in veteran da la guerra da Vietnam che sa sentiva betg integrà suenter ses return.
Duvrar chanzuns per scopos politics: tge è permiss?
Duvrar chanzuns per agens scopos, sco ina campagna electorala ha er potenzial da conflict, di Poto Wegener ch'è expert per dretgs d'autur e directur da la Swissperfom, che tgira ils dretgs d'interpretas ed interprets. Bler è permiss, però en cas sensibels èsi meglier d’avair il permiss dals auturs. En blers pajais dettia reglas unifitgadas, però ils exempels en ils Stadis Unids mussan il potenzial da conflict, uschia Wegener.