Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Saira: Carlos da Costa e João Moreira – ils miradurs
Or da Actualitad dals 30.01.2020.
laschar ir. Durada: 3 minutas 51 Secundas.
cuntegn

OLÁ – Da nus para vocês Carlos da Costa e João Moreira – duas generaziuns da lavurants

Carlos da Costa

Il giuven Carlos siemiava d'ina atgna chasa en Portugal e per pudair finanziar quella è el vegnì cun 20 onns en Svizra a lavurar en la branscha da construcziun. Oz ha el 43 onns e stat gia la mesadad da sia vita a Mustér. Da ses temp na devi anc betg tants Portugais sco oz en quest sectur. Il sulet linguatg ch'el saveva discurrer era portugais. Ses schef, Heinrich Berther, ha dentant pretendì ed era organisà curs da rumantsch ed uschia ha el svelt emprendì il linguatg.

Rumantsch ha pussibilità da sa sviluppar, sa scolar e far carriera
Autur: Carlos da Costa manader da construcziun tar la firma Berther SA

Oz è el el manader da construcziun e sa senta da chasa en la firma da construcziun Berther SA. Uschè ditg ch'el saja fit less el lavurar en Svizra e tgi sa forsa in di alura turnar en il Portugal.

João Moreira

João ha 32 onns ed è vegnì – era sco Carlos – cun 20 onns en Svizra. Cura ch'el è vegnì devi gia pli blers Portugais en la branscha da construcziun. In da ses collegas era Carlos e dad el haja el survegnì blers buns cussegls. Era João vuless daventar manader da construcziun e suandar uschia l'exempel da ses collega.

Jau hai emprendì rumantsch cun mes collegas che han vulì gidar mai, quai è stà fitg impurtant per s'integrar.
Autur: João Moreira Lavurant en la firma Berther SA

Cun agid da ses schef ha el dumagnà l’examen sco maschinist a Sursee e viva ussa cun sia famiglia en Svizra. Sch'el returna in di en Portugal, forsa.

Visiun

Cun Carlos e João èn duas generaziuns da lavurants en la branscha da construcziun. La lavur giaja mintg’onn enavos e blers lavurants na survegnian betg pli ina plazza da lavur sur onn. Perquai giaja la cifra dals lavurants oriunds dal Portugal era enavos. En vista a quest svilup ed era en vista che adina pli blers lavurian be stagiunal – daventia l'integraziun uschia adina pli e pli difficila.

Em português

Avrir la box Serrar la box

Carlos da Costa

Carlos da Costa tem 43 anos de idade, e mora em Disentis/Muster. Com apenas 20 anos chegou à Suíça para ir trabalhar na construção sabendo somente falar português, com o objetivo de poder ganhar o suficiente para construir a sua casa em Portugal. Mas ele conseguiu aprender o rumauntsch rapidamente e com isso subir na carreira, muito com ajuda do seu chefe, que lhe deu a possibilidade de aprender rumauntsch com uma professora particular.

O rumauntsch me proporcionou uma evolução e fez-me progredir na carreira

Hoje em dia ele é mestre de obras e trabalha há mais de 20 anos na firma Berther SA. Como ele explica, teve de passar por muito para progredir. Quando chegou à Suíça não havia quase nenhum português trabalhando aqui, e sem saber falar a lngua daqui tudo era mais dificil. Mas ele conseguiu se integrar, e com isso teve as oportunidades de fazer carreira.

Da Costa é um exemplo para todos aqueles que tenhem medo de superar as barreiras que a vida nos dá. Ele dominou os problemas e hoje em dia ajuda os jovens a progredir mais facilmente. O seu objetivo é de trabalhar enquanto ainda se sentir bem e um dia voltar a Portugal.

João Moreira

João tem 32 dois anos, e tambem como Carlos da Costa chegou à Suiça com apenas 20 anos de idade. Ele pertence à nova geração de imigrantes portugueses na Suíça. O seu objetivo é de conseguir progredir na carreira como Carlos e chegar ao posto de mestre de obras. Também ele veio à Suíça só sabendo o portugues.

Eu aprendi rumauntsch com colegas que me quiseram ajudar, e isso foi muito importante para a minha integração

João reconhece o o conselho do seu “professor” Carlos da Costa e subiu na carreira. Com ajuda do seu chefe conseguiu passar no exame para maquinista em Sursee. Agora já é pai de familia na Suíça, e com intenção de ficar por aqui. Se calhar um dia mais tarde pode ser que retorne, mas no momento nao pensa nisso.

Visão

Com Carlos e João temos duas gerações diferentes de imigrantes na Suíça, com dificuldades e desafios diferentes. O trabalho no mundo da construção tem se reduzido drasticamente, e muitos estão a perder os seus postos de trabalho. Por essa razão, o número de imigrantes portugueses também está caindo. Para trabalhar e progredir é preciso se integrar, e para os trabalhadores sazonais isso é um passo muito difícil, que muitos nem sempre o fazem.

RTR Canorta

Artitgels legids il pli savens