Pli baud vegniva fatg tschaiver cun schumbers e sgarellas per stgatschar l’enviern. Ozendi vegnan organisads tils da tschaiver accumpagnads da musicas e mascaradas. Persiflads vegnan cun ils costums e cun las mascras temas dal mintgadi.
La Carna Grischa al carnaval
A Domat, la chapitala dal tschaiver en il Grischun, exista dapli blers onns la gruppa “Hopa da Kiks”. Il 2015 aveva quella gruppa tematisà da gievgia grassa il scandal da charn en il Grischun. L’istoricher local Theo Haas aveva preschentà al Telesguard veglias fotografias da las bagordas da pli baud a Domat.
A Domat vegn fatg bagordas cun tgierp ed olma.
Il tschaiver en Tujetsch
Sisum la Surselva en Val Tujetsch han ils tils da tschaiver tradiziun. Cun grond engaschi sa participeschan las scolas cun differents motivs al til. Accumpagnads vegnan ils scolars e las scolaras da bleras guggas cun paucas e trumbettas. En Tujetsch aveva il Telesguard filmà il 1993 sper il til era ina gruppa da salamuira che crititgava las pendicularas sco vatga da latg.
Ir sco bagat davontier dil til ei per mei ina renconuschientscha.
Mascras da lain made in Domat
Sco bab da las mascras fatgas ord lain vala Albert Anton Willi (1873-1954) da Domat. La tradiziun d’entagliar mascras ord lain ha chattà ina cuntinuaziun. Il 2009 aveva il Telesguard visità Rico Sgier e Martin Wittwer en lur lavuratori da mascras da lain.
Jeu damondel magari il lenn sche quei seigi bien per el.
Trair schibettas a Danis-Tavanasa
Ina lunga tradiziun durant il temp da tschaiver è il far ed il trair schibettas. Quai usit è anc sa mantegnì en il Grischun en las vischnancas da Vaz-sut, Dardin e Danis-Tavanasa.
Ils scolars e las scolaras da Danis-Tavanasa avevan mussà il 1998 en l'emissiun Svizra Rumantscha, co els entagliavan las schibettas e co quellas vegnivan tratgas la saira d’ina plaunca giu.
Sch’ils buobs tilan mal las schibettas survegnan els neginas patlaunas da nus.
Il tschaiver antruras a Zignau
La cumpagnia da mats da Zignau organisava pli baud la saira dal mardi tschaiver. La truppa da tschaiver vegniva accumpagnada d’in arlechin e d’ina dunna veglia. Els gievan da chasa tar chasa. Il reporter Tista Murk cun sia emissiun Viagond cul microfon aveva laschà declerar il 1960 l’usit da tschaiver da Zignau.
La femna veglia simbolisescha la cureisma. Ella ha in paternos da truffels enturn culiez.
Il Telesguard aveva filmà il tschaiver a Zignau il 1985:
