Siglir tar il cuntegn

Header

cuntegn

Las decisiuns ed infurmaziuns Chatschaders e chatschadras han anc sajettà nagins lufs

La sessiun da december dal Cussegl grond è a fin. Qua chattais tut las decisiuns e discussiuns en ina survista.

Surdà duas incumbensas

La gievgia ha il parlament discutà inqual dumonda ed incumbensa. Tranter auter ha il Cussegl grond surdà a la regenza duas incumbensas. Ina stat en connex cun la problematica da drogas a Cuira. Il deputà socialdemocrat Tobias Rettich vul che la regenza examinescha co metter a disposiziun spazi d'abitar per persunas cun problems da drogas. Cunquai che la regenza ha gia instradà in project che va en questa direcziun è l'incumbensa vegnida surdada e scritta giu.

La segunda incumbensa ha da far cun adattar la progressiun reala. Concret vul il deputà Tino Schneider da l'Allianza dal Center impedir ch'adina dapli persunas vegnan en la progressiun reala pervia da la creschientscha economica reala. Er questa incumebensa è vegnida surdada cleramain.

Chatschaders anc senza success

Enfin uss n'han ils chatschaders e las chatschadras grischunas anc sajettà nagins lufs, dapi che la regulaziun è vegnida schluccada il prim da december. La blera naiv ch’è crudada ils ultims dis haja impedì la chatscha speziala. Quai ha declerà la cussegliera guvernativa Carmelia Maissen en il rom d’ina dumonda en la sessiun dal Cussegl grond. En tut sajan bun 400 chatschaders e chatschadras autorisadas per la chatscha da lufs.

Il Grischun dastga eliminar enfin il schaner quatter entirs trieps, e regular dus ulteriurs - quai èn tenor lubientscha 44 lufs. La surveglianza da chatscha ha perencunter gia pudì sajettar avant otg da quels, tenor la cussegliera guvernativa Carmelia Maissen. Enfin la fin schaner pon las regulaziuns anc vegnir fatgas.

La finamira da reducir sin 50 vischnancas resta

Co guardi ora en il Grischun cun fusiuns? E co duai ir vinavant? Quai è descrit en il segund rapport davart la structura da las vischnancas. Deputadas e deputads han discutà il mardi e la mesemna. Tranter auter è vegnì decis ch’ins veglia vinavant restar tar la finamira a lunga vista da 50 vischnancas. I ha bain dà vuschs criticas puncto questa finamira, spezialmain da la dretga. Ma cun 75 vuschs persuenter, 10 abstenziuns e 24 vuschs encunter, è il parlament grischun stà dal medem avis sco la regenza e vul er persequitar la finamira da 50 vischnancas .

Fin il 2020 era la finamira da sminuir il dumber da vischnancas sin 100, questa finamira è cun actual 101 vischnancas vegnida manchentada per pauc. Per metter a lieu: L'onn 2000 dumbrava il chantun Grischun anc var 200 vischnancas.

Autoritads da dretgira èn elegidas

Il Cussegl grond elegia mintgamai las autoritads da giustia, pia las derschadras ed ils derschaders. A partir dal 2025 lavuran las duas dretgiras en il Grischun (Dretgira chantunala e Dretgira administrativa) sut in tetg en la Dretgira suprema. Elegids per la perioda d'uffizi èn 14 commembras e commembers:

  • president: Remo Cavegn
  • vicepresident: Thomas Audétat
  • commembras e commembers: Andrea Bäder Federspiel, Seraina Aebli, Martino Righetti, Christof Bergamin, Micha Nydegger, Brigitte Brun, Chiara Richter, Martina Schmid Christoffel, Ramona Pedretti, Elisabeth von Salis, Alexander Moses, Ursula Michael Dürst

Glisch verda per dar gas a la digitalisaziun

L’administraziun chantunala duai daventar pli digitala, quai èn tuts stads perina. La finala ha il Cussegl grond decis da dar glisch verda da dar schlantsch cun 35 milliuns francs e 45,6 novas plazzas. Las mesiras èn previsas per l'onn 2024-2028. Enfin lura è la finamira d'avair servetschs da basa chantunal da moda electronica.

Il pe da taglia vegn sbassà

Il pe da taglia chantunal vegn sbassà per 5% sin 95%. Quai ha il Cussegl Grond decis mardi. El è uschia suandà a la proposta da la regenza grischuna, quai cun 66 vuschs. Fin ch’igl è stà uschè lunsch hai dentant dà bleras discussiuns. La dumonda centrala da la discussiun è stada: Per quant vulan ins insumma sbassar la taglia: Sper la proposta da la regenza avessan ils liberaldemocrats e la partida populara gugent reduci il pe da taglia per 10%. Ed ils Verd-liberals han proponi da sbassar per 7% il pe da taglia. La fin finala è entant la maioritad dal Cussegl Grond suandada a la reducziun da 5%.

 A partir da l’onn 2025 importia la reducziun fiscala uschia annualmain radund 32 milliuns francs. Quai tenor calculaziuns dal chantun.

Covid e mancanza d'energia fan plaz ad auters temas

Ditg han temas gronds ed acuts sco la pandemia u er las consequenzas da las guerras gì gronda influenza sin il manaschi politic, er sin quel en il Grischun. Uss cura che quests temas èn tschessads, ed er ch'il tema da lufs cun pudair regular è in zic pli calm – domineschan auters quitads. Uschia numnan bleras deputadas e deputads ils custs da sanadad che creschan, spazi d'abitar pajabel, la midada dal clima ed il provediment da vegliadetgna sco ils temas che fan fastidis e nua ch'i fiss d'agir. Insumma èn las deputadas ed ils deputads da l'avis, malgrà che gronds temas èn pli pauc acuts, na muntia quai betg ch'i vegnia pli ruassaivel politicamain.

audio
Cussegl grond: Ils gronds quitads ord vista da las deputadas e dals deputads
ord Actualitad dals 04.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 2 minutas 42 Secundas.

Vesair il Grischun cun egls da turist

Il glindesdi ha il president dal Cussegl grond Franz Sepp Caluori avert la sessiun dal december. Ed en ses pled è el sa dumandà – co vesan ins il Grischun cun ils egls d’ina turista u d’in turist? Quai che saja normal per ils Grischuns e las Grischunas, laschia sa smirvegliar ed admirar bleras turistas e turists da l'entir mund.

audio
Franz Sepp Caluori: Avair quità da las qualitads grischunas
ord RTR Audio dals 04.12.2023. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 16 Secundas.

Plinavant ha il president dal Cussegl grond fatg attent sin sfidas che spetgian en il futur. Tranter auter il mund ed il clima che sajan en transfurmaziun. E quai haja er ina grond'influenza sin il turissem d'enviern en il Grischun.

La sessiun da december ha cumenzà il glindesdi suentermezdi, e dura fin la gievgia.

RTR novitads 16:00

Artitgels legids il pli savens